Jong, beïnvloedbaar, niet willen werken voor een het lage minimumjeugdloon, maar snel willen cashen door de ‘grote’ jongens op de hoek van de straat te helpen met een ‘klusje’. Dit is de dagelijkse realiteit van veel jongeren in grote achterstandswijken. Helaas niet zonder gevaar. Zodra ze gaan praten of een gedeelte van de ‘stash’ voor zichzelf bewaren, dreigen de ‘grote’ jongens met een pistool en luidt de volgende krantenkop: ‘15-jarige jongeman uit Rotterdam neergeschoten ’.
“Drie minderjarigen vast voor dood 16-jarige in Amsterdam-Zuidoost, zes jonge Zoetermeerders vast voor schietincident in speeltuin, 18-jarige steekt medegevangene (19) dood in jeugdgevangenis Breda”, zo luidden enkele koppen van de NOS. Jeugdcriminaliteit is en blijft een onderdeel van onze huidige maatschappij. Hoe kan het dat jongeren hiermee in aanraking komen en waarom zijn ze nog zo jong en hebben ze hun eerste delict al gepleegd?
Volgens Rutger Vreriks, cliëntmanager bij Zorgplus GGZ, waar hij de intakes regelt voor jongvolwassen bij zorginstanties, kunnen jongeren nog niet inschatten wat de gevolgen zijn van hun daden. “Jongeren willen snel geld verdienen en zijn daardoor sneller geneigd om een ‘klusje’ te doen, waar ze een hoop geld mee kunnen verdienen. Ze hoeven hier niet veel moeite voor te doen, vergeleken met wanneer ze in de supermarkt werken en daar het minimumjeugdloon voor krijgen”, vertelt Vreriks.
De omgeving waarin de jongeren opgroeien speelt hierin ook een grote rol, bijvoorbeeld: wanneer ouders niet genoeg betrokken zijn bij hun kind, zelf verslaafd zijn aan drugs, niet weten hoe ze hun kind moeten opvoeden en/of zelf crimineel gedrag vertonen. “Als er binnen het gezin geldproblemen zijn en de jongere gaat bijvoorbeeld naar de winkel om een pak melk te halen, maar heeft hier niet genoeg geld voor, dan is de kans groter dat de jongere het pak melk steelt”, licht Vreriks toe.
Situatieschets: Pakketje bezorgen
Stel je voor je bent een jongere en je zit op school, maar hoge cijfers haal je niet. Spijbelen doe je vaker dan het helpen in huis. Je bent vaak op straat te vinden met je vrienden, beetje chillen, beetje blowen. De verveling heerst en daarom vind je dat een geintje uithalen, zo nu en dan wel moet kunnen. Die ene prullenbak in de buurt is al vaker verwoest met vuurwerk, dus besluit je voor de grap een scooter te ‘lenen’ en je scheurt ermee door de wijk. Je rijdt naar je vrienden, die op het vaste bankje in de wijk zitten. Met gepaste trots laat je je nieuwe aanwinst zien. Die ene vriend van jou, haalt een stapel briefgeld tevoorschijn. Je kijkt hem vol bewondering aan en vraagt hoe hij aan het geld komt. “Eerlijk verdiend”, reageert je vriend. Jij wilt dit ook en besluit om door te vragen. Je vriend legt uit dat er een 30-jarige man op de hoek van de straat in een auto zat te wachten en hem seinde. De man vroeg of de jongen van merkkleding hield en legde uit dat hij veel merkkleding kon kopen, wanneer hij een ‘klusje’ voor hem deed. Volgens de man was het een heel simpel klusje. De jongen hoefde alleen maar een pakketje af te leveren op een adres. Hij zou op het adres een tas meekrijgen en die moest hij weer afleveren aan de man in de auto. “Simpel toch?”
Waar je wieg staat bepaalt je kansen
Voor kwetsbare jongeren is het een uitdaging om niet in het criminele circuit te belanden. Onder kwetsbare jongeren verstaan we jongeren die meer hulp nodig hebben om mee te draaien in de samenleving. Volgens het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid krijgen deze jongeren vaker te maken met criminele uitbuiting. Ze worden geronseld door criminelen, waardoor zij worden gezien als de dader en de criminelen buiten beeld blijven. Deze jongeren worden bijvoorbeeld ingezet als geldezel.
In sommige gevallen moeten ze zelfs hun pinpas afstaan aan criminelen, zodat de rekening gebruikt kan worden voor witwaspraktijken. In de meeste gevallen gaat dit niet zonder geweld en worden de jongeren flink onder druk gezet om voor deze criminelen te gaan werken. De wijk waarin een jongere opgroeit speelt ook mee en welke vrienden hij of zij heeft.
In het onderzoeksrapport ‘Do or Don’t’, in opdracht van het Openbaar Ministerie, wordt dit bevestigd. In sommige wijken is het zelfs zo, dat het voor jongeren normaal lijkt om mee te doen aan criminele activiteiten. Dit komt meestal voor in wijken waar veel armoede heerst. Vreriks: “Wanneer jongeren bevriend zijn met jongeren die in de criminaliteit zitten is het voor hen moeilijker om hier niet in mee te gaan. Ze willen tenslotte erbij horen en net zoveel geld verdienen als hun vrienden.”
Signaleren jeugdcriminaliteit
Politie, scholen, HALT, de Raad voor de Kinderbescherming en jeugdbescherming, leveren een bijdrage aan het vroeg signaleren van crimineel gedrag onder jongeren. Zo wordt er in de gaten gehouden of jongeren vaak spijbelen of dat er thuis problemen zijn, waardoor een jongere kan afglijden en een prooi wordt voor het criminele circuit. Wanneer gemerkt wordt dat jongeren afglijden of ander gedrag vertonen dan normaal, kunnen hulpinstanties in gesprek gaan met de ouders en de jongere. “Het is verstandig als ouder dat je weet waar je kind mee bezig is. Hangt je kind bijvoorbeeld ’s avonds laat op straat rond en heb je eigenlijk geen idee waar hij of zij mee bezig is, dan is tonen van betrokkenheid een goede stap om te voorkomen dat je kind het verkeerde pad betreedt”, geeft Vreriks als tip mee voor ouders.
Voorkomen is beter dan genezen
Dat jeugdcriminaliteit in Nederland een structureel probleem is, is de politiek in Den Haag ook niet ontgaan. Zo wil minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid jaarlijks 82 miljoen euro investeren om jeugdcriminaliteit een halt toe te roepen. Er wordt door de Rijksoverheid medegedeeld dat de georganiseerde misdaad in diverse wijken in Nederland een giftige uitwerking heeft op de jeugd. Drugscriminelen rekruteren jongeren soms al op de basisschool. Om uit te zoeken hoe de overheid bij kan dragen aan een forse mindering van criminele jongeren, krijgen 15 gemeenten de kans om plannen uit te werken voor wijken waar de risico’s het grootst zijn dat jongeren doorgroeien in een criminele carrière. De 82 miljoen euro wordt verdeeld over de volgende gemeenten: Amsterdam, Arnhem, Breda, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Heerlen, Leeuwarden, Lelystad, Nieuwegein, Rotterdam, Schiedam, Tilburg, Utrecht en Zaanstad.
Beeldjournalistiek verantwoording
Kwartiel 2.4 | Creative Business| door Iris van der Struik
Evaluatie proces
Voor het vak beeldjournalistiek heb ik twee creatieve media-uitingen gemaakt die bijdragen aan mijn achtergrondverhaal. Het achtergrondverhaal wat ik heb geschreven heeft de kop ‘Snel cashen met gevaar voor eigen leven’. De hoofdvraag binnen mijn achtergrondverhaal is ‘Hoe worden jongeren benaderd door de georganiseerde misdaad om ‘klusjes’ voor hen te doen?’ We leven in een maatschappij waar iedereen erbij wil horen. Jongeren dragen graag merkkleding en wanneer je niet genoeg geld hebt kun je dit niet betalen en probeer je als onwetende jongere geld te gaan verdienen. Het liefste willen jongeren zo min mogelijk te hoeven werken en zoveel mogelijk geld verdienen. Met een normaal bijbaantje als vakkenvuller in de plaatselijke supermarkt gaat dit natuurlijk niet lukken. Door het feit dat jongeren nog niet de gevolgen van hun daden in kunnen zien en wel veel geld willen verdienen, zijn ze een makkelijke prooi voor de georganiseerde misdaad. Zo worden ze geronseld door deze criminelen en gaan ze voor hen werken. De serie Mocro Maffia is een grote inspiratiebron geweest voor mijn achtergrondverhaal en voor mijn creatieve uitingen. In mijn achtergrondverhaal heb ik een situatieschets geschreven deze staat ook in een apart kader. Dit is het enige stukje fictie in mijn achtergrondverhaal. Het doel hiervan was om de lezer zich te laten inleven in het leven van een jongere die vatbaar is voor criminaliteit. Om dit geschreven stukje nog meer tot leven te brengen heb ik ervoor gekozen om een fotoreportage te maken van de leefomgeving van een criminele jongere in een achterstandswijk. Om dit te creëren ben ik op pad gegaan in lugubere wijken in Hengelo. Normaal gesproken kom ik niet gauw op dit soort plekken en hierdoor moest ik uit mijn eigen comfortzone stappen. Ook was dit het perfecte moment om te werken aan mijn fotografie vaardigheden. Ik ben redelijk tevreden over de fotoreportage. De soundscape was een grote flop geworden, dus met de herkansing heb ik ervoor gekozen om een andere vorm te kiezen. In de toekomst zal ik graag de volgende punten willen verbeteren aan de fotoreportage: foto’s toevoegen van echte criminele jongeren en op een regenachtige, bewolkte dag gaan fotograferen, zodat de foto’s meer dramatischer worden. Ik heb nu gefotografeerd op een zonnige dag en zonnig weer associëren mensen meer met vrolijkheid. Ook was het misschien een leuk idee om de foto’s samen te voegen in een collage om doormiddel van compositie de fotoreportage spannender te maken. Bijvoorbeeld door de ene foto groter naar voren te laten komen dan de andere foto.
Nog steeds vond ik het lastig om een goed idee te bedenken voor de creatieve uitingen, dit komt ook mede door mijn slechte planning. Wat overigens ook weer een goed leerpunt is. Ik denk dat als ik eerder was begonnen, ik betere uitingen had kunnen maken. Eigenlijk wilde ik nog steeds iets met audio doen, maar dat lukte helaas niet. Grafisch ben ik niet heel sterk. Dus het was voor mij ook een grote uitdaging om een infographic te maken. Toch ben ik blij dat ik het met de herkansing wel weer heb geprobeerd, want wanneer ik het nooit ga doen, kan ik er ook niet van leren. Het maken van een korte podcast leek mij ook interessant. Het leek mij dan heel gaaf om te spreken met een wijkagent over jongeren op straat die criminele activiteiten ondernemen. Dit had ik kunnen uitwerken door bijvoorbeeld met een wijkagent mee te gaan in de wijk in en dit op te nemen met een Zoom. Uiteindelijk heb ik hier niet voor gekozen, omdat ik na het schrijven van mijn achtergrondverhaal weinig tijd over had om dit te maken en omdat het erg lastig was om een interview te plannen met een wijkagent. Dit is voor mij een goed leermoment. In de toekomst moet ik hier eerder mee gaan beginnen.
Creatieve uitingen
De infographic Dit is het eerste middel waar ik voor heb gekozen. Dit leek mij een goed idee omdat ik tijdens mijn onderzoek erachter kwam dat alle tabellen die ik vond erg saai vormgegeven waren. Ook worden er binnen de politieke driehoek moeilijker/ambtelijke termen gebruikt. Dit maakt het voor onze doelgroep (16-25 jaar) erg lastig om deze begrippen te begrijpen. Door beeld in te zetten wordt het voor hen overzichtelijker om dit te begrijpen en kunnen ze in één oogopslag de informatie tot zich nemen. Ik heb mijn ideeën voor de creatieve media-uitingen niet voorgelegd aan de doelgroep, omdat wij tijdens het maken van het magazine voor het vak R&D in kwartiel 4 ook verschillende aspecten van het magazine hebben onderzocht en aan onze doelgroep voorgelegd. Hierdoor had ik al een goed beeld van onze doelgroep en van welke media zij houden. Met de infographic wilde ik de doelgroep een beeld geven van het aantal geregistreerde minderjarige verdachten in Nederland en de gegevens die daar meer gepaard gegaan. In de infographic kun je goed zien hoeveel jongeren in Nederland geregistreerd staan als verdachte van een misdrijf. Ook staat er aangegeven in welke gemeenten de meeste en minste criminele jongeren wonen en dat er meer mannen dan vrouwen crimineel zijn.
Mijn tweede uiting is een fotoreportage over de leefomgeving van criminele jongeren. De criminele jongeren komen meestal uit achterstandswijken en zijn erg beïnvloedbaar. Ze zijn veel buiten op straat en komen daar in aanraking met criminelen, die hen weer ronselen om klusjes te doen.
Evaluatie kwaliteit
De korte infographic is gemaakt met het programma Photoshop. De illustraties die gebruikt zijn, zijn gratis en rechtenvrij. De iconen komen van Pexels. Ik heb er nu bewust voor gekozen om met de herkansing voor een witte achtergrondkleur te kiezen, zodat deze niet afleidt van de boodschap. De vorige infographic was erg druk en ik had daar niet de genoemde theorieën uit de les toegepast. Dit was een erg onhandige fout, daarom heb ik besloten om voor de herkansing de theorie nog eens door te nemen. De infographic is nu geschikt om van links naar rechts te bestuderen, ook is hij minder druk en heb ik de verschillende onderdelen van elkaar gescheiden, zo weet de lezer precies wat bij elkaar hoort. Ook heb ik meer gegeven toegevoegd, omdat de informatie die de infographic de vorige keer overbracht erg karig was. Wederom zijn de kleuren uit het kleurenpalet van het magazine gebruikt. Deze spreken ook de doelgroep aan. De content in het magazine komt hierdoor overeen met de cross mediale uiting. De infographic is kort maar krachtig en zorgt voor een overzicht in één oogopslag. Dit middel is effectief omdat de doelgroep visueel is ingesteld. Deze vorm wordt ook vaker toegepast bij de website van bijv. de NOS. Het toepassen van infographics is een efficiënte manier om data over te brengen op de doelgroep. Mocht ik de opdracht moeten herkansen of in de toekomst een soortgelijke opdracht maken, dan zou ik graag de volgende verbeteringen aan willen brengen: Zelf iconen maken voor de infographic, gebruik maken van het programma Illustrator, meer letten op de vormgevingstrends. Zoals ik hierboven ook al had aangegeven ben ik grafisch niet sterk, dus extra oefenen is niet verkeerd. Ook ben ik mij ervan bewust dat hier niet mijn kwaliteiten liggen en zal ik hier dus harder aan moeten werken en eventueel in de toekomst andere vormen kiezen.
De kwaliteit van de fotoreportage vind ik erg matig. In de toekomst zal ik graag gebruik willen maken van een professionele spiegelreflexcamera, omdat dit de kwaliteit van de foto’s verhoogd en ik het persoonlijk makkelijker vind om goede hoeken te fotograferen, omdat je meer grip hebt en met het aanpassen van de instellingen van de lens en diverse instellingen meer opties hebt voor creatievere foto’s. Graag zou ik ook meer scherptediepte willen toevoegen aan de foto’s. Hierboven heb ik ook al enkele verbeterpunten genoemd, deze zal ik ook graag willen toepassen in de toekomst. Ook was mijn planning wederom erg slecht en baal ik er wel een beetje van dat ik niet iets heb kunnen neerzetten, waar ik erg trots in ben. Gelukkig heb ik uit mijn comfortzone kunnen stappen door nieuwe dingen te proberen. Ik wil dit graag in de toekomst blijven doen, hopelijk gaat het mij naar meer oefenen beter af.
